Hãy gặp gỡ những người dân California đang khắc phục tác hại của ngành thuốc lá

Bất kể họ ở đâu trong trường – nhà vệ sinh, lớp học, sân cỏ – Layla, Galia và Lizzie đều bị vây quanh bởi các bạn cùng trường phì phà hút vape. Kinh hoàng và đau buồn, họ càng cảm thấy tồi tệ hơn khi người dì yêu quý của Layla bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 sau khi hút thuốc và vape suốt 30 năm.

Quá đau khổ nhưng vẫn quyết tâm làm điều gì đó, Layla thành lập Change Comes with Support (CCS) để giải quyết vấn đề các nhà bán lẻ bán thuốc lá hoạt động gần trường học và gần những nơi thanh thiếu niên và trẻ em tụ tập.

“Tôi đã chứng kiến ​​thế hệ của mình suy thoái vì chứng nghiện nicotine. Layla nói: Điều đó khiến tôi muốn dạy cho họ những điều tiêu cực của thuốc lá. “Nếu họ biết những rủi ro lâu dài, tôi nghĩ họ sẽ dừng lại”.

Lizzie cho biết thêm, “Đây không chỉ là vấn đề tiếp cận mà còn là thông điệp mà nó gửi đi khi thuốc lá được bán rất gần trường học của chúng em”.

Galia đồng thuận. “Chúng ta cần đặt ra những ranh giới rõ ràng để ưu tiên cho hạnh phúc của tuổi trẻ. Đã đến lúc phải hành động.”

Công việc đã xảy ra rồi. Từ việc trình bày trước các thành viên hội đồng thành phố và Liên Minh Không Thuốc Lá Của Quận San Diego (bằng tiếng Anh) cho đến tài trợ các bảng quảng cáo và tổ chức biểu diễn tại các sự kiện dành cho giới trẻ, các nhà hoạt động trẻ của CCS đang thách thức những nỗ lực của ngành thuốc lá trong việc lôi kéo trẻ em nghiện ngập nicotine.

Giờ đây, khi những nhà hoạt động trẻ đầy cảm hứng này đã tốt nghiệp trung học, họ vẫn cam kết đấu tranh chống lại ngành thuốc lá – và chấm dứt chứng nghiện nguy hiểm.

Mô hình kinh doanh của ngành thuốc lá là mồi chài trẻ em một cách nhanh chóng. Các sản phẩm như vape và túi ngậm nicotine, chất gây nghiện như bạch phiến.12 Đọc cách luật California cấm thuốc lá có hương vị nhằm ngăn chặn ngành thuốc lá nhắm mục tiêu vào trẻ em và gây nguy hiểm cho sức khỏe của chúng như thế nào.

Vào những năm 1980, khi Andrea còn là nhân viên bán hàng tại một công ty môi giới bảo hiểm, cô bắt đầu đổ bệnh – rất nhiều lần. Bác sĩ đã đặt ra hai câu hỏi: Có phải các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn tại nơi làm việc? Và đồng nghiệp của cô có hút thuốc không? Câu trả lời cho cả hai là có.

Andrea đã thực hiện một số nghiên cứu và biết được rằng vì những rủi ro về sức khỏe khi hít vào khói thuốc người khác hút đã được xác định rõ ràng nên làm việc trong một văn phòng đầy khói thuốc cũng giống như bị chủ công ty hành hung và ngược đãi.

Một luật sư, một vụ kiện và ba năm sau, Andrea đã giải quyết xong vụ việc của mình. Mặc dù con đường đi đến chiến thắng chưa từng có của cô thực sự rất khó khăn – hồ sơ y tế của Andrea đã được chia sẻ tại nơi làm việc và cô bị bắt buộc nghỉ việc ăn tiền thương tật  – cô biết mình đang làm điều đúng đắn.

“Mọi người nói với tôi, ‘Chao ôi, cô không thể làm gì đâu.’ Phản ứng của cô? “Tôi sẽ bị lời nguyền nếu điều đó là sự thật. Nếu không có ai xung phong, thì bạn sẽ được đề cử.”

Hoạt động tích cực của Andrea vẫn tiếp tục cho đến ngày nay. Kể từ khi California thông qua luật cấm hút thuốc tại công sở (bằng tiếng Anh) đầu tiên trên toàn quốc vào năm 1995, Andrea đã giúp các nhân viên khác thực thi các chính sách trên toàn tiểu bang.

Nhìn lại, Andrea vô cùng tự hào về những gì mình đã đạt được. “Tôi đã chứng minh quan điểm của mình, tôi đã làm xong việc muốn làm và tin được lưu truyền trên báo chí. Làm xong việc này tôi cảm thấy như được hóa giải.”

Khói thuốc lá và hơi vape từ người khác rất độc hại và chứa các hóa chất gây ung thư.4567 Tin tốt là người dân California được quyền làm việc tại công sở không khói thuốc một cách hợp pháp. Quan trọng hơn, tất cả người dân California đều có quyền sống và làm việc trong môi trường không có thuốc lá và nicotine. Dưới đây là các nguồn hỗ trợ về khói thuốc người khác hút để bảo vệ bạn, nhận trợ giúp và báo cáo vấn đề về phơi nhiễm khói thuốc lá.

Lớn lên trong một khu phố nghèo khó và xung quanh toàn là những người hút thuốc, Keenan cho biết anh đã bị “tẩy não” ngay từ khi còn bé để nghĩ rằng thuốc lá là thú vui. Lúc 11 tuổi, Keenan bắt đầu lén hút thuốc từ những điếu thuốc hút dở dang của mẹ anh. Hút thuốc khiến anh ấy cảm thấy “nam nhi”, giống như những chàng cao bồi da đen mà anh ấy và mẹ anh ấy thường thấy.

Không mất nhiều thời gian để anh ấy nhận ra: “Ồ, tôi thực sự nghiện.” Anh cố gắng che giấu cơn nghiện của mình với gia đình, tự xịt nước hoa để che đi mùi khói.

Dần dà, Keenan chứng kiến ​​bạn bè và người thân đổ bệnh, thậm chí chết vì những căn bệnh liên quan đến hút thuốc. Anh chứng kiến ​​​​thuốc lá khiến người mẹ “như ngây như dại” hầu như không thể đi lại hoặc thở nếu không có máy thở oxy. Khi bà qua đời vì căn bệnh liên quan đến thuốc lá, anh rất đau lòng – và quyết tâm thay đổi. Sau 15 năm hút thuốc, “Tôi đã sáng mắt ra và nhận ra rằng mình không thể tiếp tục để cơ thể như thế này nữa. Tôi có thể lấy lại mười năm cuộc đời bằng cách ngừng hút thuốc ngay bây giờ.”

Keenan còn có một động lực mạnh mẽ khác để cai thuốc lá. Là một thành viên của nhóm Compton Cowboy (bằng tiếng Anh), anh cùng đồng đội làm việc với ngựa để mang lại ảnh hưởng tích cực đến những người trẻ tuổi trong cộng đồng. Anh nói: “Việc truyền cảm hứng cho bọn trẻ trở thành những chàng cao bồi da đen thế hệ tiếp theo là động lực cho tôi. “Một khi tôi bỏ thuốc lá, tôi đã cam kết làm điều gì đó lớn lao hơn. Tôi chọn sống. Nó không chỉ là một phần câu chuyện về Compton Cowboy của tôi; đó là một phần câu chuyện cá nhân của tôi.

Ngành thuốc lá cố tình tạo ra những sản phẩm (bằng tiếng Anh) khó bỏ vì chứng nghiện của chúng ta chính là lợi nhuận của họ. Giống như Keenan, bạn có thể phá vỡ chu kỳ nguy hiểm và chết chóc này bằng các chương trình cai thuốc dựa trên cơ sở khoa học như ASQ Trung Tâm Cai Thuốc Lá Dành Cho Người Việt giúp mọi người cai nicotine miễn phí. 

Bà Maria, chủ cửa hàng tiện lợi người Mỹ gốc Mễ, đã sở hữu chợ La Paloma được 24 năm. Bà đã quyết định không bán vape và không quảng cáo thuốc lá hoặc các sản phẩm thuốc lá khác trong cửa hàng của mình. Maria rất nhạy cảm với một số ít khách hàng lớn tuổi nghiện thuốc lá và trong tay lúc nào cũng có một lượng nhỏ thuốc lá.

Là một người mẹ của một cậu con trai 16 tuổi, Maria nói rằng bà “không muốn các cửa hàng bán vape cho con tôi, vì thế tôi chẳng bao giờ bán chúng”.

Maria cũng hết lòng bảo vệ những đứa trẻ hàng xóm, nhiều người trong số họ là cháu chắt của những khách hàng đời đầu. Bà tin rằng việc bán vape đơn giản là không công bằng. “Trẻ em muốn mua, nhưng những thứ ấy độc hại.”

Mục tiêu của Maria là giữ cho thế hệ tiếp theo thoát khỏi móng vuốt của ngành thuốc lá. Triết lý của bà rất đơn giản: “Tôi không bán vape. Không có lợi nhuận nào xứng đáng với sự xấu xí đó.”

Bất chấp chuyện thêu dệt của ngành thuốc lá, nghiên cứu cho thấy các sản phẩm thuốc lá không cần thiết cho sự tồn tại của cửa hàng bán lẻ và doanh thu từ việc bán thuốc lá chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng doanh thu.89 Tại Chợ La Paloma, Maria và gia đình bà tự hào đặt con người lên trên lợi nhuận.

Lớn lên trong một gia đình khó khăn, bộ môn bóng bầu dục đã mang đến cho Huấn Luyện Viên Sanchez cả nơi nương tựa và người thầy, một hình tượng đầy quyền lực. Giờ đây, sau hơn 25 năm huấn luyện các học sinh trung học, HLV Sanchez tin rằng chiến thắng không phải là ghi điểm và vật ngã đối phương. Mà đó là việc thể hiện tính cách và sự chính trực, cả trong và ngoài sân cỏ.

Đó là lý do tại sao, khi phát hiện ra hậu vệ ngôi sao của mình đang sử dụng nicotine, HLV Sanchez đã cho họp đội khẩn cấp. Vận động viên của ông đã cảnh báo anh ấy về việc đội sử dụng các sản phẩm thuốc lá – “Nó to tát hơn thầy nghĩ” – nhưng HLV Sanchez sốc nặng khi biết gần như mọi cầu thủ đều đã thử hút vape. Sau đó là một cuộc họp bắt buộc với tất cả các bậc phụ huynh, và ông lại bị một cú sốc khác.

“Tôi hỏi, ‘Ai ở đây nghĩ rằng con mình đang hút thuốc vape?’ Không ai giơ tay cả. Tôi nói: ‘Các người đã bị bịt mắt.’”

HLV Sanchez trao quyền cho các bậc phụ huynh để “xung phong” và tìm hiểu lý do tại sao, vào khi nào và bằng cách nào con họ sử dụng vape. Trong một động thái bất ngờ, ông cũng đề bạt cho hậu vệ ngôi sao đã sử dụng nicotine làm quản lý đội, cho rằng anh ấy sẽ là “người cổ vũ giỏi nhất” để giúp đội không sử dụng nicotine.

Mục tiêu cuối cùng của huấn luyện viên? “Để thấy được điều tích cực phát sinh từ điều tiêu cực này.”

“Đến cuối mùa chơi, họ đã làm điều phi thường,” ông nói về đội của mình. Từ khả năng thể thao, sự đoàn kết cho đến tinh thần, “họ đã trưởng thành như một gia đình hơn những gì tôi từng thấy trong đời”.

Nicotine là một chất độc não, đặc biệt nguy hiểm cho bộ não đang phát triển và có thể làm tăng sự lo lắng, trầm cảm, thay đổi tâm trạng và khó khăn trong học tập. Điều đó không ngăn cản ngành thuốc lá nhắm đến giới trẻ, những người mà họ coi là khách hàng “thay thế”. Tải xuống tờ hướng dẫn này để giúp trẻ em được an toàn trước các sản phẩm có chứa nicotine như vape và túi ngậm cùng với danh sách dấu hiệu nhận biết việc sử dụng nicotine và các tài nguyên trợ giúp thanh thiếu niên bỏ cuộc.

Đối với bộ lạc Yurok, hay “người dân vùng hạ lưu”, thuốc lá là thứ thiêng liêng và đóng vai trò quan trọng trong các nghi lễ và truyền thống. Ngược lại, các sản phẩm thuốc lá thương mại của ngành thuốc lá đã vướng mắc cộng đồng Yurok vào vòng nghiện ngập, mắc bệnh và tử vong cao hơn.10

“Thiệt hại từ ngành thuốc lá – nó đã thấm sâu vào dòng máu của chúng tôi trong nhiều năm,” Annelia, người dẫn đầu các nỗ lực hạn chế các sản phẩm của ngành thuốc lá trên đất của bộ lạc, giải thích. “Điều quan trọng là chúng tôi phải khôi phục lại những nghi thức thiêng liêng.”

Bởi vì “ngành thuốc lá chỉ gây ra sự tàn phá”, Annelia và bộ lạc của cô đang thực hiện các bước để chữa lành những vết thương về mặt văn hóa và thể chất do ngành thuốc lá gây ra. “Chúng tôi đã hạn chế các sản phẩm thuốc lá thương mại mà chúng tôi cho bán trong khu bảo tồn và cấm vape có hương vị”, cô cho biết.11

Cô hy vọng những quyết định này sẽ bảo vệ những người và địa điểm mà cô yêu thích. “Chúng tôi đang giành lại nền văn hóa của mình từ ngành thuốc lá”. Annelia cho biết những nỗ lực như vậy “nhẹ nhàng nhắc nhở chúng ta chăm sóc bản thân và cộng đồng của mình tốt hơn”.

Ngành thuốc lá trục lợi các cộng đồng người Mỹ bản xứ như bộ lạc Yurok bằng cách khai thác các truyền thống nghi lễ và tôn giáo liên quan đến loại thuốc lá thiêng.1213 Sự lạm dụng văn hóa như vậy của ngành thuốc lá góp phần làm tăng tỷ lệ hút thuốc và tác hại từ khói thuốc người khác hút đáng báo động trong cộng đồng người Mỹ bản xứ (bằng tiếng Anh), cũng như trong các nhóm dân số dễ bị tổn thương và không được phục vụ đầy đủ khác. Tìm hiểu thêm về cách kỳ thị chủng tộc, bất công và ngành thuốc lá song hành với nhau như thế nào.

Bốn mươi năm sau khi mở cửa phục vụ tại Quận Cam, CA, nhiều điều tại nhà hàng Thành Mỹ vẫn được giữ nguyên: đồ ăn tiện nghi chất lượng cao, dịch vụ thân thiện và lượng khách hàng trung thành ổn định. Nhưng đối với bà Trần, chủ quán kiêm đầu bếp từ năm 1979, có một điều rất khác biệt. “Khi chúng tôi bắt đầu, mọi người luôn hút thuốc. Mùi thuốc lá khiến chúng tôi khó thở.”

Bà Trần nhớ lại những màn khói dày đặc khiến các nhân viên nhà hàng trông “rất mệt mỏi”. Mùi hôi thuốc lá thấm vào quần áo, tóc và da của họ. Tuy nhiên, tất cả đã thay đổi vào năm 1995, khi California trở thành tiểu bang đầu tiên tại Mỹ cấm hút thuốc trong công sở – kể cả trong nhà hàng.10

Trong khi lệnh cấm khiến một số khách hàng khó chịu – “Chúng tôi phải chịu đựng những trận la hét ầm ỉ,” bà Trần nhớ lại – thì các nhân viên lại “rất, rất vui”. Bà cho biết nhờ có luật cấm hút thuốc nên “bầu không khí trong lành hơn rất nhiều”.

Điều hay nhất? “Hương vị ẩm thực đã trở lại nhà hàng.” 

California dẫn đầu toàn quốc với lệnh cấm hút thuốc tại công sở, kể cả trong các nhà hàng, tạo ra một môi trường khiến các sản phẩm của ngành thuốc lá ít được ưa chuộng, ít được chấp nhận và khó tiếp cận hơn. Kinh nghiệm của California tiếp tục chứng minh rằng dù khó khăn nhưng không phải là không thể thành công trước một thế lực giàu có và hùng mạnh như ngành thuốc lá.1112

Isaiah được sinh ra để khiêu vũ. Cho dù là nhảy hip-hop, đương đại hay khiêu vũ ca ngợi, việc uốn mình theo nhịp điệu âm nhạc luôn khiến anh ấy cảm thấy sống động, tập trung và bình yên, với cả bản thân và thế giới.

Anh gia nhập quân đội năm 22 tuổi để mang lại sự ổn định tài chính cho bạn gái lúc bấy giờ và đứa con trai sơ sinh của họ. Khi đi phục vụ quân đội ở nước ngoài, anh cảm thấy căng thẳng và cô đơn. Những người đồng đội của Isaiah đã giới thiệu cho anh một sản phẩm mới có tên là vape. Anh bắt đầu sử dụng sản phẩm này để xoa dịu nỗi lo lắng khi phải xa con trai nhỏ và vượt qua những chuyến xe tải dài từ Kuwait đến Iraq.

“Thuốc lá có vai trò rất lớn trong quân đội,” Isaiah nói. “Tôi không nhận ra vaping là một vấn đề vì mọi người đều làm điều đó.”

Tuy nhiên, khi trở về nhà, anh ấy đã phải đối mặt thực tế một cách khó khăn. “Tôi bắt gặp thằng nhóc tì con tôi đang cố thử máy vape của tôi. Thắng cu rất giống tôi. Nó bắt chước mọi việc tôi làm.” 

Ngay lúc đó, Isaiah đã đưa ra quyết định. “Đây là thời điểm. Phải cai hút thôi.”

“Bất cứ điều gì tôi phải làm,” anh quyết định, “tôi sẽ phải thực hiện.”

Ngày nay, Isaiah làm bảo vệ an ninh và vẫn là thành viên của quân đội. Nhưng anh ấy không còn chống chọi với căng thẳng bằng cách hút vape nữa. Thay vào đó, anh ấy nhảy. Cho dù anh ấy đang hướng dẫn một lớp khiêu vũ cho Compton Divas, luyện tập với bạn nhảy hay di chuyển theo nhịp điệu trong phòng khách tại gia, thì đó luôn là một giải pháp lành mạnh, mang lại cảm giác thoải mái và hiệu quả.

Ngành thuốc lá muốn chúng ta tin rằng các sản phẩm chứa nicotine như vape có thể giúp thư giãn và đối phó với căng thẳng.13 Sự thật là nicotine là chất độc não và nó có thể làm tăng cảm giác lo lắng và trầm cảm.41415 Đọc về việc nicotine là cơn ác mộng đối với cơ thể và bộ não của chúng ta như thế nào, đồng thời nhận được sự hỗ trợ miễn phí từ chuyên gia cai thuốc lá tại ASQ Trung Tâm Cai Thuốc Lá Dành Cho Người Việt.

Tự nhận mình đứa trẻ Hàn Quốc “lạ đời” lớn lên ở Đức và sau đó chuyển đến California, Frankie đã tìm thấy tình bạn và sự kết nối qua âm nhạc. Đó là năm 1983, MTV mới ra mắt và Frankie tôn sùng những ban nhạc như Mötley Crüe và KISS. Cô nhớ lại: “Tôi đã xem mọi video và mọi cuộc phỏng vấn. “Mọi người đều hút thuốc. Thuốc lá đi đôi với phong cách ngầu.”

Không có gì ngạc nhiên khi Frankie nhớ lại cảm giác “có cá tính hơn khi cầm điếu thuốc trên tay”. Nhưng mặc dù ban đầu việc hút thuốc ở bất cứ đâu “thực sự rất dễ dàng”, nhưng theo thời gian, việc hút thuốc trở nên khó khăn hơn. Cuối cùng, mọi người chỉ có thể hút thuốc ngoài trời, và dần dà nhóm hút thuốc ngày càng nhỏ hơn.

Khi tất cả bạn bè của Frankie bỏ cuộc, cô cảm thấy “thực sự xấu hổ” và tự ti khi vẫn chìm trong cơn nghiện nicotine. Này là mùi hôi khó chịu. Này là những cơn thèm liên tục cản trở công việc của cô. Này là những chuyến bay cô đã lỡ vì cố ráng phì phà hút vài hơi ở bên ngoài. Khi nỗi xấu hổ quá lớn, Frankie biết mình phải cai bỏ.

Việc cai thuốc lá không làm giảm đi niềm đam mê âm nhạc. Giờ đây, là mẹ của một cô con gái tuổi dậy thì, người mà cô đã truyền lại sở thích âm nhạc, Frankie rất vui mừng khi họ thần tượng nhiều ban nhạc giống nhau. Cô cũng cảm thấy phải bảo vệ con gái mình khỏi chứng nghiện thuốc lá mà chính cô đã từng chiến đấu.

“Tôi không bao giờ muốn con tôi bị điều khiển bởi thuốc lá như tôi đã từng bị.”

Ngành thuốc lá tận dụng thời gian và địa điểm để thu hút thế hệ khách hàng kế tiếp– giới trẻ.1617 Thử nghiệm ban đầu nhường chỗ cho những thói quen mà ngành thuốc lá khuyến khích thông qua hoạt động tiếp thị tích cực và sản phẩm bày bán khắp mọi nơi, củng cố những gì trẻ em và thanh thiếu niên coi là nổi loạn, hòa đồng và ngầu.1617 Thực chất là chất độc não chẳng có gì hay ho cả.418

Hoạt động dưới trướng của Bộ Y Tế Công Cộng California, UNDO là một trong những chương trình y tế công cộng hàng đầu của quốc gia – đấu tranh nhằm chấm dứt dịch bệnh chết người của ngành thuốc lá  tại California. Tìm hiểu thêm về SỨ MỆNH CỦA CHÚNG TÔI.